Düşük maliyetle büyüme imkânı sağlayan franchise sistemi günümüzün en güvenilir işletme sistemlerinden biri haline geliyor. Peki sizin markanız franchise sistemine geçmeye hazır mı? Bu süreçle ilgili aklınıza gelebilecek soru işaretlerini TAB Gıda Franchise Müdürü İlhan ERKAN açıkladı. Dünyada markalar, marka değerlerini daha da artırmak ve tüketici üzerindeki algılarını geliştirmek için sürekli yeni aksiyonlar alıyorlar. Her marka için müşterilerine ulaşabilmek veya ulaşılabilir olmak için franchising modeli, büyümek ve işini genişletmenin en ideal şekli olarak değerlendirilebilir. Marka sahipleri yani franchisor’lar için yeni lokasyonlarda o markaya ait işletmelerin açılması, yapılacak yatırımların ve sorumluluğunun franchisee’ler tarafından yani, yatırımcılar tarafından karşılanıyor olmaları diğer tüm büyüme yöntemlerine göre ciddi bir avantajı sağlamaktadır. Ama yine de tüm bu avantajlara karşın, karar vermeden önce franchising modelinin sizin için uygun bir strateji olup olmadığını her yönü ile incelemeli ve ona göre düşünerek karar vermelisiniz. Markanız, yarattığınız konseptiniz için büyük ve paylaşılabilir bir pazar var mı? Ürününüz veya hizmetinizin pazarı sizin bulunduğunuz bölgenin sınırları dışında oluşturulabilir mi? Lojistik ve operasyonel destek için bu bölgelere hizmet verebilecek misiniz? Bu ve benzeri soruların en önemlisi ise “Ben hazır mıyım?” ve “Markam hazır mı?” olmalıdır. İyi işliyor mu? Bir işi franchise sistemine taşımak için ilk önce iş modelinin kendisini kanıtlanmış olması gereklidir. Şüphesiz bir franchisor’un yeterlilik göstermesini şart koşan bir yasa yoktur, ancak bu konuda dikkate alınması gereken sayısız koşullar bulunmaktadır. Franchise verebilmek için başarılı ve kazandıran bir işletme prototipinizin olduğunu göstermeniz gerekir. Bir marka veya işletme, işin sahibi tarafından en az bir veya birkaç lokasyonda işletiyor olması, iş modelinin istikrarlı, güçlü bir performans sergiliyor olması, bulunduğu pazarda müşterileri tarafından tercih edilme oranının yüksek olması, franchise verilebilmesi için önemli bir gösterge olarak değerlendirilebilir. Satabilir misin? İşi franchise verebilmek için iş modelinin aynı zamanda potansiyel franchisee’ler için çekici olması gerekir. Satılabilirliği ölçmek zor olsa da eşsizlik, güvenirlilik ve marka gücü önemlidir. Yatırımcılar yani potansiyel franchisee’ler konseptinize markanıza ilgi gösteriyorlar mı? Siz yatırımcı adaylarına avantajlar sağlayan bir model sunabiliyor musunuz? Klonlayabilir misin? Franchise verirken başarıya katkıda bulunan önemli etkenlerden birisi de franchisee’lerinizin kolaylıkla işinizin aynısını sizin kadar mükemmel yapabilmelerine yönelik sunacağınız marka değerlerinizin öğretilmesi ile mümkün olacaktır. Eğer konseptiniz sadece sahip olduğunuz lokasyonun doğruluğu, kaliteli satış personeliniz ve işin sahibinin çok çalışması nedeniyle yürüyorsa, bu büyüyü kopyalamak zor olacaktır. İdeal olarak bir franchise konseptinin işletilmesi nispeten basit olmalıdır ve değişik lokasyonlarda ve pazarlarda yürütülebilmelidir. Yatırımcılarınıza işinizi sizin gibi işletebilmeleri için vereceğiniz eğitim ve destekleri sunmanız sizin açınızdan ne kadar mümkün! Tabi ki potansiyel franchisee’ler oyuna birtakım özel yetenekler veya vasıflar katabilirler ancak bu konuda hesaba katılmamalıdır. İş modeli her zaman kolaylıkla öğretilebilir ve uygulanabilir olmalıdır. Franchisee için uygun bir geri kazanım sağlayabiliyor musunuz? İşin sahibi olan franchisee hem iş için harcadığı zaman bakımından hem de yaptığı yatırım bakımından, geri kazanım beklentisi içinde olacaktır. Bunun için değişken maliyetler, royalty ve değişen ödemeler düşüldükten sonra yapılan yatırımın üzerinde para kazanabiliyor olmak çok önemlidir. “Kazandırmayan hiçbir konsept veya marka franchise edilemez.” Değer katma taahhüdünde bulunuyor musunuz? Franchise işi büyük ölçüde Marka standartlarının ve ilişkilerin korunmasını gerektirir. En başarılı franchisor’lar franchisee’lerinin başarılı olacakları konusunda öngörüde bulunabilen ve doğru seçim yapanlardır. Bunların dışında kapsamlı eğitim programlarının tamamlanmış ve uygulanıyor olması, lojistik destek ve satın alımda kendinize yaratmış olduğunuz sistemlerinizin, satın alma gücünüzün de yatırımcılarınıza paylaşıyor olması gereklidir. Pazarlamama ve reklam çalışmalarında, insan kaynaklarının yapısının oluşturulmasında, eleman seçiminde ve eğitiminde önemli paylaşımları gerçekleştiriyor olmalısınız. Sermayeniz var mı? Franchise vermek düşük maliyetli büyüme anlamını taşırken bunun anlamı hiç giderinizin olmayacağı veya artmayacağı anlamına gelmeyeceğinin bilinmesi gerekir. Yeni franchisor’lar ile büyüme birlikte merkez kadrolarının da büyümesinin gerekliliğini, markanın ve sistemin korunması adına yasal belgelerin, el kitaplarının, eğitim programlarının ve pazarlama materyallerinin hazırlanması için ayrıca sermayeye ihtiyaç duyulacağının bilinmesi gerekir. Şunu da unutmayın ki en iyi hazırlanmış planlar bile, söz konusu iş, eğer hazır değilse, başarısızlığa uğrar. Eğer franchise vermeyi düşünüyorsanız bir adım geri atın ve kendinize şu soruyu sorun: Hazır mıyım?
